Dit fenomeen herinnert ons eraan hoe complex het menselijk brein is en hoeveel er nog ontdekt moet worden over hoe het werkt.
Déjà vu is een fascinerend fenomeen dat veel mensen op een bepaald moment in hun leven ervaren. De wetenschap probeert de oorsprong ervan te ontcijferen en hoe het verband houdt met de hersenen. Als we de aard ervan begrijpen, kunnen we de complexiteit van ons brein en geheugen beter begrijpen.
De term déjà vu komt uit het Frans en betekent “al gezien”. Hoewel het misschien mystiek klinkt, heeft dit fenomeen wetenschappelijke wortels die onderzoekers intrigeren. Het doet zich onverwacht en vluchtig voor, alsof een huidig moment vreemd vertrouwd aanvoelt, ook al weten we dat we het niet eerder hebben meegemaakt.
Wat is déjà vu en hoe definieert de wetenschap het?
Déjà vu is een subjectieve ervaring waarbij iemand het gevoel heeft dat iets wat hij ervaart al gebeurd is, ook al weet hij dat dat niet zo is. Volgens een studie gepubliceerd in het tijdschrift Psychological Science is het een fenomeen dat verband houdt met het geheugen, met name de manier waarop de hersenen informatie opslaan en ophalen.
Deze gebeurtenis treedt meestal spontaan op, meestal tussen de 15 en 25 jaar, en treft ongeveer 70% van de bevolking, volgens onderzoek van de Universiteit van St Andrews. Andrews. Hoewel het al meer dan een eeuw bestudeerd wordt, blijft déjà vu een mysterie voor wetenschappers, die verschillende mogelijke oorzaken en theorieën hebben geïdentificeerd.
Theorieën achter déjà vu: geheugen en perceptie
De wetenschap biedt verschillende verklaringen voor het begrijpen van déjà vu. Enkele van de meest prominente zijn:
- Geheugenfouten. Volgens onderzoekers van het MIT treedt een déjà vu op wanneer er een mismatch is tussen het kortetermijngeheugen en het langetermijngeheugen, waardoor een gevoel van misleidende vertrouwdheid ontstaat.
- Dubbele hersenverwerking. Een artikel in Scientific American suggereert dat dit fenomeen te wijten kan zijn aan een tijdsverschil tussen de hersenhelften, waardoor de hersenen dezelfde informatie twee keer verwerken.
- Perceptuele glitches. Neurowetenschappers zeggen dat dit het gevolg kan zijn van een verstoring in de timing van zintuiglijke waarneming, waardoor de hersenen een ervaring als herhaald interpreteren.
- Soortgelijke patronen relateren. Een andere theorie stelt dat de hersenen elementen van de huidige ervaring identificeren die lijken op opgeslagen herinneringen, maar niet precies hetzelfde zijn.
Deze hypotheses sluiten elkaar niet uit, wat suggereert dat déjà vu veroorzaakt kan worden door een combinatie van factoren.
Waarom het gebeurt en wat het onthult over de hersenen
Déjà vu is niet alleen een curiositeit, het geeft ook aanwijzingen over hoe ons brein werkt. De ervaring zou een test kunnen zijn van de controlemechanismen van het geheugen, een soort kwaliteitscontrole van de hersenen om fouten te voorkomen in wat we ons herinneren. Deze benadering koppelt déjà vu aan leren en aanpassen.
Daarnaast is uit onderzoek bij patiënten met epilepsie van de temporale kwab gebleken dat het déjà vu kan worden opgewekt door hersenstimulatie in bepaalde gebieden die te maken hebben met geheugen en emotie. Dit versterkt het idee dat het fenomeen gekoppeld is aan specifieke hersencircuits, zoals de hippocampus en entorhinale cortex.
