In de ruimterace tussen de Verenigde Staten en China zal pas een winnaar worden aangewezen als een van de twee grootmachten voet zet op Marsgrond. Er zijn echter een aantal tussentijdse doelen die beide landen als eerste zouden kunnen bereiken. Waaronder het terugbrengen van monsters van de rode planeet.
Context. Het terughalen van monsters van Marsbodem is een ongekende prestatie die de Verenigde Staten tot voor kort goed op weg waren. NASA’s Perseverance rover verzamelt al vier jaar lang rotskernen en deponeert deze in een reeks verzegelde buizen die hij op Mars achterlaat. Op dit moment zijn er 27 buisjes met Marslucht en -grond die wachten om verzameld te worden tijdens een toekomstige terughaalmissie en teruggestuurd te worden naar de aarde.
Wat er niet is, is een definitief plan om dit te doen, omdat NASA vorig jaar besloot om de ontwikkeling van de Mars Sample Return-missie stop te zetten in een poging om het budget binnen de perken te houden, dat dreigde op te lopen tot 11 miljard dollar, meer dan het dubbele van wat gepland was. Het onmiddellijke gevolg van deze beslissing was dat China de Verenigde Staten inhaalde in de race om Marsmonsters terug te krijgen.
De Chinese Tianwen-3 missie bestaat uit twee ruimtevaartuigen die in 2028 gelanceerd zullen worden. Eén zal landen op Mars, in de grond boren en dan weer opstijgen naar een baan om Mars. Een ander ruimteschip verzamelt monsters in een baan om Mars en brengt ze terug naar de aarde in 2031. De Verenigde Staten van hun kant hebben de monsters zorgvuldig geselecteerd en verzameld, maar zijn niet van plan ernaar op zoek te gaan.
Twee architecturen. Na een paar maanden alternatieven te hebben bestudeerd, heeft NASA zojuist een nieuwe aanpak aangekondigd om te beslissen hoe de monsters van de Perseverance rover van Mars naar de aarde zullen worden teruggebracht. Op zoek naar de meest efficiënte en goedkoopste optie zal het agentschap tegelijkertijd twee architecturen voor de landing op Mars analyseren, de publieke en de private:
- Sky Crane: deze technologie , al getest op NASA’s Curiosity- en Perseverance-missies, is ontwikkeld door het Jet Propulsion Laboratory (JPL) om de landing van Marsrovers te vertragen met de retro-raketten van een platform dat de “sky crane ” wordt genoemd.
- Een commercieel ruimteschip: de andere optie is om een beroep te doen op de privésector om een volledig nieuwe manier te ontwikkelen om op Mars te landen of om gebruik te maken van een commercieel ruimteschip, zoals het Starship van SpaceX, om een rover naar het Martiaanse oppervlak te transporteren.
In de tweede helft van 2026 wordt een definitieve beslissing verwacht over de te volgen weg. Of Starship de commerciële optie zal zijn, is niet zeker (het Amerikaanse bedrijf Rocket Lab heeft een architectuur voorgesteld die “amper” 4 miljard dollar kost), maar vergeet niet dat Elon Musk de eerste vijf Starships in 2026 naar Mars wil sturen en de stap wil herhalen in 2028 (onovertroffen tijdschema’s, als ze worden gehaald in het tijdschema van de tycoon).
Het goede nieuws voor Europa is dat de rest van de missie dezelfde aanpak volgt als altijd: NASA’s Mars Ascent Vehicle stijgt op naar een baan om Mars met de monsters en de Earth Return Orbiter van de European Space Agency (ESA) brengt de container terug naar de aarde.
Waarom deze monsters belangrijk zijn. Afgezien van de symbolische waarde van het terugbrengen van de eerste monsters van Mars, kan het analyseren van gesteenten en sedimenten in laboratoria op aarde een revolutie teweegbrengen in ons begrip van de geologische geschiedenis van Mars en ons aanwijzingen geven over de vraag of er ooit leven is geweest op de rode planeet, maar ook begrijpen waarom ons buurland de onherbergzame woestenij met bijna geen atmosfeer is geworden die het nu is.
