Goede rust speelt een belangrijke rol in het vermogen van de hersenen om ongewenste herinneringen te verwerken.
Slaapproblemen spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van veel geestelijke gezondheidsproblemen, maar de reden voor dit verband is onduidelijk. Een van de ontbrekende stukjes van dit verband kan te maken hebben met tekortkomingen in de hersengebieden die ongewenste gedachten uit het hoofd houden, zo blijkt uit onderzoek van de University of East Anglia (UEA).
In een recent onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), brachten dr. Marcus Harrington, professor aan de School of Psychology van de UEA, en collega’s van de universiteiten van York, Cambridge, Sussex en Queen’s University (Canada) nieuwe aspecten aan het licht van de cognitieve en neurale mechanismen die ten grondslag liggen aan het verband tussen slaap en geestelijke gezondheid.
Daarnaast onthullen ze dat slaaptekort ons vermogen om ongewenste herinneringen te beheersen negatief kan beïnvloeden en deze bevindingen zouden de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en preventiestrategieën voor geestelijke gezondheidsproblemen zoals depressie en angst kunnen ondersteunen.
Hoe het onderzoek naar slaap en geestelijke gezondheid eruit zag
De onderzoekers voerden een experiment uit met 85 gezonde jonge volwassenen in de leeftijd van 18 tot 30 jaar, verdeeld in twee groepen: een groep die de hele nacht wakker bleef en een groep die genoot van een rustgevende nachtrust in het slaaplaboratorium. De deelnemers voerden een taak uit om hun vermogen te meten om specifieke herinneringen te onderdrukken. Degenen die niet sliepen, hadden meer moeite om te voorkomen dat ongewenste gedachten in hun hoofd opkwamen.
Tijdens het onderdrukken van herinneringen vertoonden de goed uitgeruste deelnemers echter een grotere activatie in de rechter dorsolaterale prefrontale cortex (een gebied in de hersenen dat gedachten, acties en emoties controleert) in vergelijking met degenen die de hele nacht wakker bleven. De uitgeruste deelnemers vertoonden ook minder activiteit in de hippocampus (een hersengebied dat betrokken is bij het ophalen van herinneringen) tijdens pogingen om ongewenste herinneringen te onderdrukken.
Van de deelnemers die in het laboratorium sliepen, waren degenen die meer tijd doorbrachten in de REM-slaap beter in staat om de rechter dorsolaterale prefrontale cortex te activeren tijdens geheugenonderdrukking, wat wijst op een rol voor de REM-slaap bij het herstellen van prefrontale controlemechanismen die het vermogen ondersteunen om te voorkomen dat ongewenste herinneringen het bewustzijn binnendringen.
Met behulp van functional magnetic resonance imaging (fMRI) neuroimaging slaagden de onderzoekers er dus voor het eerst in om aan te tonen dat tekortkomingen in geheugencontrole na slaaptekort gerelateerd zijn aan problemen met het activeren van hersengebieden die de remming van het ophalen van herinneringen ondersteunen, zoals de prefrontale cortex, en dat nachtelijke verjonging van deze hersengebieden geassocieerd is met rapid eye movement (REM) slaap.
Verklaring voor het verband tussen slaapproblemen en psychische stoornissen
Dit onderzoek biedt een mogelijke verklaring voor het feit dat mensen met slaapstoornissen vaak last hebben van opdringerige gedachten en ongewenste herinneringen, veel voorkomende symptomen bij aandoeningen zoals depressie en posttraumatische stressstoornis. Dr. Harrington zei: “Herinneringen aan nare ervaringen kunnen het bewustzijn binnendringen, vaak als reactie op herinneringen. Hoewel deze opdringerige herinneringen voor de meeste mensen een incidentele en kortstondige verstoring zijn, kunnen ze terugkerend, levendig en storend zijn voor mensen die lijden aan psychische aandoeningen zoals depressie, angst en posttraumatische stressstoornis.”
Het UEA-team suggereert dat het verbeteren van de slaapkwaliteit een effectieve strategie zou kunnen zijn voor het versterken van het vermogen van de hersenen om ongewenste herinneringen onder controle te houden en daarmee de symptomen die gepaard gaan met verschillende psychische aandoeningen te verzachten. “Aangezien herinneringen een centrale rol spelen in onze affectieve perceptie van de buitenwereld, kunnen tekortkomingen in de geheugencontrole de relatie tussen slaapverlies en emotionele ontregeling voor een groot deel verklaren. Een beter begrip van de mechanismen die het ontstaan van opdringerige herinneringen versnellen is van vitaal belang voor het verbeteren van het emotionele welzijn en het verminderen van de algemene last van psychische aandoeningen,” zei hij.
Deze bevindingen onderstrepen het belang van prioriteit geven aan slaap in onze dagelijkse routine, niet alleen voor lichamelijk welzijn, maar ook voor het behoud van een optimale geestelijke gezondheid. De studie opent ook nieuwe wegen om te onderzoeken hoe slaapgerichte interventies zouden kunnen helpen bij de behandeling van stoornissen die verband houden met opdringerige gedachten.
Eerder hebben we geschreven over de rol van een neuroloog in het begrijpen van verschillende gezondheidstoestanden.
- We hebben ook onderzocht welke natuurlijke thee verbetert de bloedsomloop en bestrijdt vermoeidheid, wat veel mensen kan helpen bij hun dagelijkse energieniveaus.
- Verder hebben we aandacht besteed aan bekende ziekten en hun symptomen.
- Tips om gewicht te verliezen zijn ook aan bod gekomen.
Daarnaast hebben we geleerd van mensen die meer dan 100 jaar oud zijn en hoe hun gewoonten bijdragen aan gezondheid en levensduur.
